زمانی که صحبت از امور مالی زندگی است، تنها عامل تأثیرگذار بر میزان موفقیت، میزان هزینه‌ها است. این عامل بر اهداف بلندمدت مانند بازنشستگی و تحصیل در دانشگاه، میزان پس‌انداز و پرداخت‌های بیمه تأثیر می‌گذارد و مطمئناً بر روی خوشبختی و رفاه نیز تأثیر می‌گذارد. این بخشی از امور مالی است که رروز و به لحاظ تئوری آن لمس می‌کنیم اما باید بخشی باشد که بیشترین مدیریت را بر آن داشته باشیم. بااین‌وجود، این چیزی است که بیش از هر چیز دیگری با آن در کشمکش هستیم.
بعضی این عادت را نادرست می‌دانند، یا اینکه می‌خواهند از قضاوت شدن دور بمانند و یا از عادات هزینه‌ای خودآگاه نیستند و هرکسی هم در خصوص عادات هزینه‌ای با دوستان و فامیل خود صحبت نمی‌کند. کنترل کردن عادات هزینه‌ای باعث می‌شود آن را ارزیابی و متوسط هزینه‌های خود را محاسبه کنید. در غیاب دریافت بازخورد از نتیجه عادات هزینه‌ای، ممکن است احساس گناه نسبت به خریدهای خود و یا اعتمادبه‌نفس کاذب در خصوص حجم هزینه و خریدهای زندگی داشته باشیم.
آنچه در ادامه این مقاله آمده است طیف رفتاری هزینه ای از یک فردبه‌فرد دیگر است، چه می‌شود اگر شما خود را در ابتدا، انتها یا اواسط این طیف ببینید.
اگر بیش‌ازاندازه خرج می‌کنید
بسیاری از افراد با سلامت مالی بالا هم ممکن است نیاز به تغییر هزینه‌ها با توجه به اولویت‌های اهدافشان داشته باشند. هرچند که تغییر عادات هزینه‌ای همیشه آسان نیست، اما این تغییرات نسبت به اختلالات پولی آسان‌تر هستند. انواع مختلفی از اختلالات پولی وجود دارد، اما آن‌ها ازنظر احساسی رانده‌شده و مانع از سلامت مالی می‌شوند. اختلال پولی که اغلب با هزینه کردن افراطی ارتباط دارد و با اختلال خرید بیش‌ازحد (CBD) هم شناخته می‌شود.
طبق نظریه مالی حاصل از پژوهش‌های T. Braley، اختلال CBD یک اختلال غیرقابل‌کنترل است و موجب خرید کردن بیش‌ازحد می‌شود به طوری که ۸% افراد در کشورهای اروپایی به این اختلال دچار هستند. این افراد مقدار زیادی از پول و زمان خود را صرف خرید چیزهایی می‌کنند که ابداً به آن‌ها نیازی ندارند.
آنچه بسیاری از آن به‌عنوان خرید درمانی یاد می‌کنند، اما درصورتی‌که این روند ادامه یابد، وارد چرخه CBD می‌شوند. خریداران اغلب از خرید خود احساس لذت می‌کنند که به‌زودی جای آن را پشیمانی و افسوس پر می‌کند، چراکه این خریدها بر روابط، شغل و وضعیت مالی تأثیر می‌گذارند.
برای بهبودی از چرخه CBD باید سعی کرد که رفتارهای هزینه‌ای را کمتر کرد و برای شادی به دنبال راهکارهای دیگری جز خرید بود. CBD یک اختلال عاطفی است پس درمان‌های آن‌هم باید عاطفی باشند.
اگر کمتر از میانگین خرج می‌کنید
در انتهای طیف خرج کردن، کمترین مقدار خرج کردن دیده می‌شود. این عادت اغلب با عادت جمع‌آوری چیزهای غیرضروری مرتبط است. این اختلال می‌تواند به دلایل دل‌بستگی‌های عاطفی و عدم اطمینان به وجود آید. نگهداری پول باعث کاهش استرس و اضطراب نمی‌شود. این افراد جهت کاهش استرس و اضطراب خود تا جایی که می‌توانند پول پس‌انداز می‌کنند و این پس‌انداز معمولاً بیش‌ازاندازه می‌شود به‌طوری‌که از پرداختن پول به نیازهای اساسی مانند خدمات پزشکی و درمانی و حتی مواردی که از آن‌ها لذت می‌برند خودداری می‌کنند.
درست مانند CBD، دلایل این اختلال هم کاملاً عاطفی است و نیاز به درمان دارد. درست است که پس‌انداز کردن خوب است اما افراط در هر چیزی ناپسند و بی‌مورد است.
اگر در میانه خرج می‌کنید
اکثر افراد ازلحاظ عادات خرج کردن جایی بین این دو حالت افراطی که پیش‌تر توضیح داده شد، قرار می‌گیرند. در ادامه بیان می‌کنیم که چطور می‌شود در طیف نرمال خرج کردن قرار گرفت.
-
خرج کردن به‌طورکلی منطقی نیست
اختلالات پولی حاکی از وضعیتی است که احساسات بر منطق تأثیر گذاشته است. تمام هزینه‌ها ناخودآگاه در بخشی از تمایل به احساس خوب، اجتناب از درد، کنترل و یا دادن و گرفتن عشق قرار دارند. اگر توجه کنید، یاد خواهید گرفت و متوجه شوید که کدام‌یک از این موارد تصمیمات شمارا هدایت می‌کنند.
-
تصمیمات احساسی موجب کارهای هیجانی می‌شود
اگر خود را در وضعیتی دیدید که طرح بودجه را نوشته‌اید اما در طول زمان به آن پایبند نبودید، بهتر است انگیزه‌های احساسی پشت این عدم تعهد به برنامه بودجه را کشف کنید.
آیا سعی می‌کنید ظاهرتان شمارا فردی ثروتمندتر نشان دهد؟ آیا با خرید برای دوستان و آشنایان به آن‌ها ابراز علاقه می‌کنید؟ آیا از اینکه پول کافی ندارید نگران هستید؟ این موارد کاملاً طبیعی است، اما درست مانند اختلال‌های پولی، تا دلیل یک رفتار مشخص نشود نمی‌توان آن را تغییر داد.
-
بدانید که هزینه‌های ایدئال چه شکل هستند
کمتر از درآمدتان خرج کنید. به‌اندازه کافی برای اهداف کوتاه و بلندمدت پس‌انداز کنید. از پول به‌عنوان منبع اولیه شادی یا تسکین درد اجتناب کنید. نگرانی‌های طولانی‌مدت پولی در روابط شما تأثیر می‌گذارند. از پول برای لذت بردن و آماده شدن برای آینده استفاده کنید.
ممکن است احساس کنید که نیاز به تغییر فراوانی برای صرفه‌جویی دارد، اما شاید می‌خواهید از حالت خوب به عالی برسید، برای این منظور سعی کنید آهسته حرکت کنید و تمام جوانب تأثیر گذار بر زندگی مالی‌تان را بررسی کنید.
منبع: گروه مشاوران مالی سامان