شاید این جمله را بارها شنیده‌اید؛ هزینه کمتر و پس‌انداز بیشتر. این موضوع یکی از اساسی‌ترین اجزاء برنامه‌ریزی مالی است و به دو دلیل بسیار خوب است.
دلیل اول اینکه؛ هزینه بعضی چیزها در زندگی بیشتر از درآمد ماهیانه شما است. برای مثال اگر تمام درآمدتان را خرج کنید نمی‌توانید به‌سادگی یک‌منزل بخرید. دلیل دوم این است که شاید نخواهید روزی کارکنید و یا ازنظر سن، مشکلات جسمانی و یا سایر عوامل توانایی انجام کار را نداشته باشید. اگر درآمدتان متوقف شود چگونه می‌توانید از عهده هزینه‌های زندگی برآیید.
احتمالاً این موضوع را از قبل می‌دانستید، اما ممکن است هنوز هم پولتان را به‌جای پس‌انداز و سرمایه‌گذاری، خرج کنید. درصورتی‌که این نکته در خصوص شما صدق می‌کند، توصیه می‌کنیم به عادات هزینه‌ای خود نگاهی بی اندازید.
هزینه فرصت
فرض کنید به‌تازگی یک ماشین جدید خریده‌اید. برای خرید این ماشین شما وامی دریافت کردید که ماهانه مبلغ ۵۰۰ هزار (واحد ارز) قسط پرداخت می‌کنید. هرماه هم مبلغ ۵۰۰ هزار در بودجه ماهانه خوددارید. پس فکر می‌کنید که می‌توانید از عهده اقساط وام خودرو بربیایید چراکه بالاتر از دآمدتان خرج نمی‌کنید. اما خرج ماهیانه ماشین چقدر است؟ وام یک قرض است، پس به اقساط ماهانه شما نرخ بهره تعلق می‌گیرد اما تأثیر آن را در کوتاه‌مدت حس نمی‌کنید. بااین‌حال و با یک حساب سرانگشتی متوجه می‌شوید که هزینه‌های ماهانه بیشتر از ۵۰۰ هزار خواهد بود.
شما می‌توانستید این هزینه‌ها را در عوض خرید اقساطی ماشین، سرمایه‌گذاری یا پس‌انداز کنید. پول زیادی دارید اما در مقابل گزینه‌های محدودی در اختیاردارید که باید با پولتان چه‌کار کنید. هزینه فرصت زمانی به وجود می‌آید که یک انتخاب را به انتخاب دیگر ترجیح می‌دهید، چراکه نمی‌توانید تمام‌کارها را انجام دهید. در این مثال هزینه فرصت زمانی رخ می‌دهد که در عوض سرمایه‌گذاری ترجیح دادید پول خود را خرج ماشین قرضی کنید. زمانی که پولتان را خرج می‌کنید، هیچ امیدی برای درآمد حاصل از آن پول وجود ندارد. اما با سرمایه‌گذاری می‌توانید به‌طور بالقوه ثروت خود را افزایش دهید. (بیشتر بخوانید؛ پس‌انداز کافی نیست، سرمایه‌گذاری کنید).
اجازه دهید به مثال ماشین قسطی ۵۰۰ هزاری برگردیم که می‌توانستید آن پول را سرمایه‌گذاری کنید. این مبلغ در طول یک سال ۶ میلیون و یا در طول ۵ سال، ۲۵ میلیون است. زمانی که به انتهای پنج سال می‌رسید، صاحب خودرویی هستید که کمتر ازآنچه برای خریدش پرداخت کرده‌اید، ارزش دارد و تمام ۲۵ میلیون خود را ازدست‌داده‌اید. حال اجازه دهید این‌گونه فرض کنیم که آن مبلغ ۵۰۰ هزار را به‌طور ماهانه سرمایه‌گذاری می‌کنید. با در نظر گرفتن نرخ بازده محافظه‌کارانه ۵ درصدی، در پایان ۵ سال، شما ۳۷ میلیون و پانصد دارید. به‌عبارت‌دیگر ۷ میلیون بیشتر ازآنچه صرف خرید ماشین می‌کردید در اختیار خواهید داشت.
بازده سرمایه‌گذاری مرکب
بازده مرکب سرمایه‌گذاری ROI باقدرت بالای بازدهی خود باعث می‌شود خرج کردن بسیار گران شود. این بازده می‌تواند یک اثر نمایی برروی دارایی‌های سبد شما داشته باشد. همان‌طوری که سرمایه‌گذاری می‌کنید، بر روی سرمایه‌گذاری‌هایتان هم بازده دریافت می‌کنید، در این حالت از بازده خود هم درآمد کسب می‌کنید.
ممکن است این رشد سرمایه را در چند سال اول مشاهده نکنید، اما اگر سرمایه‌گذاری شما بیشتر از ۱۰ تا ۱۵ سال ادامه داشته باشد، شاهد رشد عظیم سرمایه خود خواهید بود. این امر به سرمایه‌گذاری بلندمدت و زمان نیاز دارد. هرچه زمان بیشتر شود، احتمال افزایش مزایای سود مرکب نیز بیشتر خواهد شد.
این نوع سرمایه‌گذاری هم یکی دیگر از کارهایی است که می‌توانید به‌جای خرج کردن پول خود انجام دهید. در این سرمایه‌گذاری اجازه می‌دهید که زمان و پول برای شما کار کنند (به‌جای اینکه سخت تلاش کنید و پس‌انداز کمتری داشته باشید).
تعادل
مطالب بیان‌شده صرفاً برای خرید ماشین یا خرج‌های بزرگ دیگر کاربرد ندارد، بلکه اگر شما این روش را به‌صورت روزانه در پیش بگیرید به موفقیت در ساخت ثروت دست خواهید یافت. فرض کنید روزی ۸ هزار برای ناهار خود صرف می‌کنید. خرید ناهار به شما کمک می‌کند که زمان خود را بخرید و روزانه به این بهانه از محل کار بیرون بیایید. درست است که با پرداخت روزانه ۸ هزار شما بدهکار نمی‌شوید و بیشتر از درآمدتان خرج نمی‌کنید. اما این مبلغ را در بلندمدت در نظر بگیرید به‌طوری‌که در پنج سال این مبلغ به مقدار ده میلیون و شش‌صد هزار می‌رسد.
اگر ناهار خود را در منزل درست کنید، به‌احتمال‌زیاد می‌توانید هزینه تمام‌شده آن را به ۴ هزار کاهش دهید. و باقی پول را پس از یک سال می‌توانید سرمایه‌گذاری کنید. منظور این نیست که هیچ‌وقت برای ناهار بیرون نروید، موضوع موردبحث ایجاد تعادل بین هزینه‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها است. زندگی یعنی اینکه از پول و زمان خود لذت ببریم. سعی کنید توازن بین سرمایه‌گذاری و پس‌انداز را رعایت کنید. هستند افرادی که تمام عمر خود را صرف پس‌انداز می‌کنند و از زندگی خود هیچ لذتی نمی‌برند.
منبع: گروه مشاوران مالی سامان